Algemeen

Uit passie voor hun vak en uit trots op de eigen streek presenteren 6 melkveehouders eigen ‘Kaas oet Twente’

TWENTE - “ Vroeger had je overal ‘melkfabrieken’ met een eigen kaasmakerij. Dat is al heel lang geleden. Nu eten we Edammer, Goudse en noem maar op, producten van grote vaderlandse kaasmakerijen!” Aldus Erik Kuiper, melkveehouder in Noord Deurningen. Maar dankzij het initiatief van hem een vijftal collega’s van hem uit onze natuurrijke Dinkellandse en Losserse omgeving is er sinds donderdag jl. weer een kaassoort van ‘eigen bodem’ op de markt met de alleszeggende naam ‘Kaas oet Twente’. Voor Jan Rolink (De Lutte), Frans Zanderink (De Lutte) , Martin Veldscholten (Noord D.), Erik Kuiper (Noord D.), Gerard Huttenhuis (De Lutte) en Luc Hemmelder (Tilligte) dus geen ’kaas is kaas’ meer, maar ‘ons kaasje is een bijzonder kaasje’, namelijk van melk van de koeien die grazen op onze  Twentse weiden.

Een nieuw soort kaas dus maar proef je dat ook? In een gesprek met Erik Kuiper een dag na de presentatie ervan bij ‘Boer-zoekt-Vrouw’-prominent (2007/2008) Frans Zanderink in diens melkveebedrijf aan Austweg bij in De Lutte krijgen we de nodige toelichting. Erik: “De smaak van kaas is inderdaad wel afhankelijk van het gebied waar de koeien in de wei lopen, al maakt dat voor Twente, de Achterhoek en Drenthe minder verschil. Maar van invloed is wel waar de melk vandaan komt, uit welk weidegebied.”  Een duidelijk voorbeeld: Erik zelf haalde al jaren geleden een bijzonder soort koe naar zijn weiden in Noord Deurningen, namelijk het Jerseys-ras, omdat de melk daarvan bijzonder geschikt is voor het soort ijs dat hij vanaf toen is gaan maken en waarmee hij zelfs Europese faam heeft verworven via zijn IJskuip-onderneming, maar dat even terzijde.

 Het plan is om deze Twentse kaas ‘in omloop te brengen’ dus voor het winkelende publiek. Op dit moment wordt ze aangeboden in de ijssalon van de IJskuip en via een soort ‘kaasautomaat’ bij de deelnemende melkveebedrijven, zoals nu reeds bij Luc Hemmelder bij Tilligte en Gerard Huttenhuis  in De Lutte.

Melk van koeien die grazen in de Twentse weiden

De gedachte om Twente als prachtige streek en het boerenbedrijf als onderneming daarin veel meer te promoten leefde al lang en leeft nog bij veel agrariërs. Nadat de zes hiervoor genoemde melkveehouders in 2019 samen in één busje zeer eensgezind naar de inmiddels overbekende demonstratie tegen het stikstofbeleid in Den Haag waren geweest kwam de gedachte op om dit te gaan doen via de productie van een speciale Twentse kaassoort, dus gemaakt van melk van koeien die grazen in de Twentse weiden. Erik: “Met dat plan gingen we als ‘Coöperatie Twentse Dinkelvallei’ in gesprek met de grote zuivelcoöperatie DOC Kaas, aan wie we onze melk leveren. Met z’n zessen leveren jaarlijks wel even zo’n 5 miljoen liter melk aan. Elke drie dagen komen ze die ophalen. Ik zelf gebruik maar tien procent van de melk van mijn koeien voor het maken van ons ijs, de rest gaat ook naar DOC Kaas. Dat is de grootste kaasmaker van Nederland met vestigingen Hoogeveen en Alteveer. Toen we bij dit bedrijf in Hoogeveen dan het plan bespraken om van onze melk ook onze kaas te maken vonden we daar meteen een zeer welwillende medewerking, de coöperatieve gedachte ten voeten uit. Zij maken van onze melk onze Kaas oet Twente. Dat was ook de reden, waarom wij stopten met het leveren van onze melk aan de Zuivelcoöperatie FrieslandCampina. Bij dit op dat gebied grootste bedrijf van Europa  vonden we te weinig van de coöperatieve gevoelens terug. We leverden hen de melk en daarmee was de kous eigenlijk af. In het gesprek bij DOC voelden we ons meteen al een zeer serieus genomen gesprekspartner. Met hen zijn we via veel proeven gekomen tot een eigen receptuur voor onze ‘Kaas oet Twente’. Tijdens een bijeenkomst met al onze familieleden hebben we de eerste presentatie gehad en dus donderdag jl. de openbare, al was dat wel voor genodigden!”. 

’Kees is nig um oawer te proaten, mer um lekker op te etten…’

Tot die genodigden behoorden o.m. de wethouders van de gemeenten Dinkelland en Losser, Benno Brand en Harry Nijhuis. Echter, wie laat je nou zo’n echt Twente-promotend product in passende stijl presenteren. Daar is maar één heel geschikt voor: Jan Riesewijk toch! De spontaan tot Twentse komiek en acteur uitgegroeide Lossenaar die met zijn humorvolle carnavalsbuuts , RTV-conferences en  optredens als acteur in o.m. Van Jonge Leu en Oale Groond in Twente grote populariteit geniet. En bij die melkveehouders bleek opnieuw  hoe gemakkelijk hij zich voegt in elke omstandigheid. Heerlijk ‘plat proatend’ leidde hij de bijeenkomst naar het moment, dat de beide wethouders samen de eerste kaas in twee gelijke stukken mochten snijden. Omdat Harry-oet-Losser rugklachten had liet hij die best stevige snijpartij over aan Richard Hassink, maar wel onthulde hij de kaasberry vol stukken ‘Kaas oet Twente’. Jan Riesewijk besloot zijn introductiepraatje in dichtvorm.. Citaat uit dit gedicht in het Riesewijks Twents: ‘Der wont ok leu, dee met har wearken en zonder franje, melk produceert, fijn as champagne. Woaroet ie de leefde preuft veur de oale groond, ne streling veur tong en  ne engelke in de moond. Loa’w ok  daank  zeggen an de ‘dames’ dee dat doot, dee gewt de boer eer melk, as het dagelijks brood. Blief sprekken oawer ‘kaas’, mer het is kees, kees is kaas, dat zo’j  noe wetten en boamendien , kees is nig um oawer te proaten, mer um lekker op te etten…’ Op zich een hele kunst om het foutloos over te tikken van Jan’s papiertje daarom ‘Ohne Gewähr’ Een leuke en natuurlijk, dankzij de Lutterse kaasmeisjes, zeer smakelijke happening.…..

Tekst/foto’s: Piet Jager(PBJ)