Zakelijk

Steenfabriek De Werklust leeft in Losser

LOSSER - Een bijzondere plek waar historie en beleving samenkomen, dat is steenfabriek De Werklust aan de rand van Losser. Waar ooit volop stenen werden geproduceerd, worden tegenwoordig activiteiten voor jong en oud georganiseerd. Met een indrukwekkend industrieel erfgoed, een enthousiaste club vrijwilligers en goede samenwerking met lokale ondernemers, is de steenfabriek springlevend. Het seizoen is net gestart. “We hebben er weer zin in,” vertelt Fons Geertshuis, voorzitter en één van de drijvende krachten achter de stichting. Samen met Anita Evering (vice-voorzitter), Hennie Nijhuis (algemeen lid) en John Aveskamp (secretaris) vormt hij het bestuur van de stichting.

De steenfabriek in Losser is uniek. Het is één van de weinige complete steenfabrieken die nog over zijn in Nederland. Alle productieonderdelen zijn bewaard gebleven: de karakteristieke ringoven, vijf droogloodsen, de originele spoorlijn en de kleigroeve. Een deel van het terrein is inmiddels zelfs aangewezen als monument, en het geheel geldt als belangrijk cultureel erfgoed. Niet alleen voor Losser, maar voor Nederland.

Beleving voor jong en oud
De fabriek is tegenwoordig geen productieplek meer, maar een tot de verbeelding sprekende locatie voor rondleidingen, familiefeestjes, bedrijfsuitjes en arrangementen. Zo kun je een rondleiding in de steenfabriek combineren met een potje boerengolf of handboogschieten. Bij slecht weer, wordt er uitgeweken naar de droogloods voor een spel jeu de boules. En voor wie wil vergaderen op deze unieke locatie: ook dat kan, tot uiterlijk 20.00 uur in de avond. “We werken graag samen met lokale ondernemers,” zegt Fons, “zoals met onze buurvrouw Nienke van ‘Uit in Twente’. Een uitje op een e-chopper kan bij ons worden afgesloten met een rondleiding.” Deze rondleidingen zijn een ware beleving. Bezoekers worden meegenomen in het verhaal van de fabriek: hoe de stenen werden gemaakt, wie er werkten, en hoe de fabriek zich ontwikkelde. En dat verhaal is belangrijk, vindt Anita: “De geschiedenis van de steenfabriek is een belangrijk onderdeel van Losser. Het mag niet verloren gaan.”

Vrijwilligers met een missie
Wat de steenfabriek echt bijzonder maakt, zijn de mensen die er dagelijks met hart en ziel aan werken. De stichting draait op een team van maar liefst 47 vrijwilligers, waarvan zo’n 35 actief zijn. Zij verzorgen rondleidingen, onderhouden het terrein, begeleiden activiteiten of helpen achter de schermen. “Iedereen doet wat hij leuk vindt. Dat is belangrijk,” leggen Anita en Fons uit. “Nieuwe vrijwilligers krijgen een buddy en kunnen zelf kiezen of ze liever een rondleiding geven, op de trein willen zitten of helpen in het groen. Zo houdt iedereen er plezier in.”

Fijne sfeer
Het terrein ligt er prachtig bij. Het gras is strak gemaaid en er zijn net fleurige en bloeiende planten gepland. Er heerst een fijne sfeer. “Met nieuw bloed komt ook een frisse wind,” zegt Anita. “Het is mooi om te zien hoe alles weer op orde is. We doen het echt samen.” Vrijwilligers komen meestal één keer per week een dagdeel helpen. Daarnaast is er ruimte voor koffie, gezelligheid en overleg. Er wordt gewerkt met een maandrooster, waarin ieder zijn beschikbaarheid aangeeft. Er zijn gezamenlijke vrijwilligersdagen en het seizoen begint met een gezamenlijk ontbijt. “Maar ook nieuwe vrijwilligers zijn van harte welkom,” vertelt ze, “De groep van toen, mensen die na hun VUT bij ons kwamen, is nu boven de 80. We zoeken nieuwe aanwas die het leuk vindt om bij te dragen aan dit bijzondere stukje Losser.”

Samenwerking en toekomst
De steenfabriek onderhoudt goede relaties met zowel de eigenaar van het terrein, BOEi, als met de gemeente Losser. “We hebben elkaar weer gevonden. Waar het in het verleden wel eens wat moeizaam is gegaan, kijken we nu samen positief vooruit,” zegt Fons. En die toekomst ziet er veelbelovend uit. Er wordt nagedacht over verdere beleving van het museum, onder andere met digitalisering. In de winter is er de sfeervolle kerstexpositie, en bij evenementen zoals Jetzt geht’s Losser wordt het parkeerterrein beschikbaar gesteld. “Soms komen dingen op ons pad, en als het past, doen we mee. De steun van sponsoren uit de regio is daarbij van grote waarde. Hun betrokkenheid maakt extra’s mogelijk, van materialen tot evenementen.” Tegelijkertijd staat de stichting open voor nieuwe partners die dit bijzondere erfgoed samen met hen willen behouden en verder laten bloeien.

Het geheim
Een van de mooiste initiatieven vindt Anita ‘Het geheim van de steenfabriek’: elk voorjaar komen alle basisscholen uit Losser op bezoek. In groep 5 of 6 duiken de kinderen in de geschiedenis van de fabriek, met een les op school én een bezoek ter plekke. Zo blijft het verhaal levend en wordt het doorgegeven aan een nieuwe generatie in Losser. “De geschiedenis van Losser voelen, beleven en delen doe je bij de steenfabriek. En dat begint bij de jeugd,” besluiten voorzitter en vice-voorzitter unaniem.

De steenfabriek is open van 1 april tot 31 oktober, van donderdag tot en met zondag tussen 12.30 en 16.30 uur. Buiten deze tijden is bezoek op afspraak mogelijk.

Boeken kan via de website of per mail via steenfabriekdewerklust@gmail.com